Wat is bloeddruk?

Deze druk manifesteert zich op twee verschillende manieren, namelijk middels de systolische bloeddruk en diastolische bloeddruk. Het is de actie die het hart onderneemt die bepalend is voor het type bloeddruk.

• Trekt het hart samen en wordt er met andere woorden bloed in de aderen gepompt, dan spreken we van systolische bloeddruk (= de bovendruk).
• Ontspant het hart zich zodat het opnieuw wordt gevuld met bloed, dan is er sprake van diastolische bloeddruk (= de onderdruk).

Beide waarden worden om een bloeddrukmeter aangegeven waarbij deze wordt uitgedrukt in millimeter kwik. Kenmerkend voor bloeddruk is dat ze doorheen de dag grote verschillen kan vertonen. Je bloeddruk kan bijvoorbeeld ‘s morgens volledig andere waarden vertonen dan ‘s avonds. In stressvolle situaties zijn de waarden veelal aanzienlijk verstoord, terwijl de bloeddruk tijdens de nachtrust lager zal zijn.

Eenvoudig gezegd is bloeddruk de druk (veroorzaakt door de pompende werking van ons hart) die op het bloed in de bloedvaten staat. Naast de slagkracht van het hart, is hierbij ook de hoeveelheid bloed in je lichaam en de elasticiteit van de bloedvaten van belang. Een normale bloeddruk in rust is lager dan 140/90, al mogen de waarden ook iets lager liggen als je zelf thuis je bloeddruk meet omdat er verschillen kunnen zijn in het apparaat dat je hiervoor gebruikt.

Bloeddruk: bovendruk en onderdruk

Wanneer we de bloeddruk meten onderscheiden we twee verschillende waarden, namelijk de zogenaamde boven- en onderdruk. Het is de handeling die het hart onderneemt die bepalend is voor het type druk. Wanneer het hart bloed in de bloedvaten pompt is er sprake van bovendruk. Ontspant het hart zich waardoor het opnieuw wordt gevuld met bloed, dan is er sprake van onderdruk. Beide factoren vormen als geheel de bloeddruk.

Wanneer je deze probeert te meten met behulp van een bloeddrukmeter zal je merken dat de waarden worden uitgedrukt in millimeters kwikdruk. Er is sprake van een normale bloeddruk wanneer de bovendruk lager is dan 140 mm Hg en de onderdruk lager dan 90 mm Hg. Let wel, in bepaalde gevallen is het mogelijk dat er andere factoren een rol spelen bij het bepalen van de bloeddruk. Mensen die bijvoorbeeld te maken hebben met een ernstige aandoening aan de nier(en) of mensen die lijden aan suikerziekte worden voorzien van andere waarden waar ze rekening mee dienen te houden.

Bloeddruk waarden

De bloeddruk zal schommelen gedurende het verloop de dag. ‘s Ochtends en ‘s avonds is de waarde vaak wat lager dan tijdens de middag. Ook stijgt de bloeddruk bij het bewegen of praten. Voor een goede vaststelling van je bloeddrukwaarden is daarom wel nodig dat je je bloeddruk meet op verschillende tijdstippen van de dag.

De grenswaarden (voornamelijk de bovendruk) stijgen mee naarmate de leeftijd toeneemt. De streefwaarde voor de bloeddruk is een waarde onder de 140/90 mmHg (voor volwassenen tot 80 jaar):

• Minder dan RR 90/60 mm Hg: lage bloeddruk / hypotensie
• Rond de RR 120/80 mm Hg: optimale bloeddruk
• Minder dan RR 140/90 mm Hg: normale bloeddruk
• Meer dan RR 160/90 mm Hg: hoge bloeddruk / hypertensie

Voor kinderen gelden andere bloeddrukwaarden:

• Rond de RR 80/45 mm Hg: normale bloeddruk

Normale bloeddruk

Een normale bloeddruk behouden betekent gezond leven. Een gezonde levensstijl houdt onder andere in: Dat je niet rookt, gezonde eetgewoontes hebt en ongezonde suikers en vetten vermijd, regelmatig sport, stress kan vermijden en geen last hebt van overgewicht.

Het is belangrijk om te streven naar een normale bloeddruk. Men heeft reeds vastgesteld dat mensen met een hoge bloeddruk meer risico lopen op hartaanvallen en beroertes. Het hebben van een hoge bloeddruk (= hypertensie) is dus niet zonder gevaar en wordt vaak onderschat door vele mensen. De bovendruk geeft de beste indruk om het risico op hart- en vaatziekten in te schatten.